Nieuw in Nieuwsbegrip vanaf schooljaar 2025-2026: nieuwsthema's van twee weken en kennisthema's van vijf weken, waarmee scholen thematisch kunnen werken. Waarom deze nieuwe opzet? ‘Als kinderen zich langere tijd verdiepen in een onderwerp, bouwen ze diep begrip en diepe kennis op,’ legt ontwikkelaar Astrid Kraal uit. ‘Lezen, schrijven, woordenschat, wereldoriëntatie, de kerndoelen, gesprekken voeren, perspectief innemen, betekenisvolle uitdagende teksten, aandacht voor tekststructuur en (lees)strategieën, informatie uit verschillende teksten integreren: het zit er allemaal in, en meer. We volgen hiermee de aanbevelingen op uit verschillende recente onderzoeksrapporten over begrijpend leesonderwijs. Landelijke lees- en schrijfexperts bevestigen dat het goed is om lezen en schrijven te integreren. De kinderen vertellen dat ze het fijn vinden om langer aan een thema te werken, omdat ze het dan beter begrijpen. Ze vragen zelfs om meer teksten.’ 

‘De kinderen geven aan dat ze het fijn vinden om langer aan een thema te werken, omdat ze het dan beter begrijpen.’
-Astrid Kraal, ontwikkelaar Nieuwsbegrip, CED-Groep

Samen op avontuur
Het thema-avontuur begint met de vraag: hoe zou het zijn om zelf een dierentuin te hebben? Het boek ‘Help, we hebben een dierentuin’ is een belangrijk onderdeel van de reis. De gebeurtenissen in dat boek zijn aanknopingspunten voor vier speelse lessen per week. De eindbestemming van het thema: een presentatie over de dierentuin van de toekomst. ‘Onderweg hebben zij veel geleerd en ook hun mening kunnen vormen,’ vertelt Astrid. ‘Ze gebruiken daarbij de informatie uit de lessen. Wat eet een krokodil? Mag je zomaar thuis een krokodil houden? Wat staat er in de wet over dieren? Welke diersoorten zijn er en hoe delen biologen die in? Hebben dieren zelfbewustzijn? Hoe ziet de natuurlijke habitat van bepaalde dieren eruit? En zijn dierentuinen nog van deze tijd? De kinderen hebben een debat gevoerd over de vraag: moeten dierentuinen afgeschaft worden? Dat vonden ze heel leuk en de leerkracht wil dat vaker gaan doen. Leerlingen leren zich verplaatsen in een ander en hoe ze een perspectief kunnen innemen. Ze leren ook om kritisch na te denken over onderwerpen. Een belangrijk onderdeel van het werken met een kennisthema is de kenniswand, die na iedere les groeit.’

‘De betrokkenheid bij elke les is echt heel hoog’
Julia Scholten is de leerkracht van groep 6 van basisschool 't Valder in Landgraaf. Zij deed mee met de pilot en probeerde het eerste kennisthema uit met haar groep. ‘Het viel me meteen op dat de betrokkenheid bij elke les echt heel hoog is. Dat was bijzonder om te zien. De kinderen zijn ook anders gaan denken. Ze zijn kritischer. Gisteren gingen we bijvoorbeeld naar de dierentuin. Ik had ieder kind een schriftje gegeven, zodat ze aantekeningen konden maken voor de eindopdracht. Stuk voor stuk zag ik ze schrijven en overleggen. En ze gebruikten hun kennis: “Dit hok is niet goed, maar die wel,” hoorde ik om me heen. Dat was voor mij een cadeautje. Ik merk dat ze linken leggen, dat ze in hun hoofd connecties maken. Kennis van de wereld en woordenschat zijn zo belangrijk. Door deze manier van werken neemt dit toe. Er zaten pittige teksten bij, maar die kunnen ze gewoon aan.’

‘Ze zijn kritischer gaan denken en gebruiken hun kennis. Dat is voor mij een cadeautje.’
-Julia Scholten, leerkracht groep 6, basisschool 't Valder

Wat ga je doen: flexibel kiezen
Julia heeft het thema voor de pilot tot in de puntjes gevolgd. ‘Elke week zijn er vier lessen, twintig in totaal. Ik was al gewend om eerst de teksten en de handleiding te lezen. Dat heb ik nu ook gedaan, zeker omdat er ook andere werkvormen inzitten, zoals een debat en een boomdiagram. Alles staat superduidelijk in de handleiding beschreven, zodat je stevig voor de klas staat als je het hebt doorgenomen. Dan kan ik in alle rust tussen de kinderen lopen en is er ruimte voor coaching. Als je met zo'n thema werkt, is het goed om flexibel naar je planning te kijken: wat overlapt met andere lessen? Wat kan ik ergens anders minder doen?’ 

‘Het is het mooiste om te zien dat alle kinderen succeservaringen hebben. Ook de kinderen die moeite hebben met lezen.’
-Julia Scholten, leerkracht groep 6, basisschool 't Valder

Ontdek Nieuwsbegrip Next: hét vernieuwde platform voor leesonderwijs
Vanaf schooljaar 2025-2026 beschikbaar: gebruiksvriendelijk, thematisch, motiverend én natuurlijk gebaseerd op de actualiteit. Wat verandert er allemaal en wat blijft vertrouwd?