Nieuwsbegrip werkt met actuele teksten om de leerlingen interessante leesstof te bieden. Ook breiden leerlingen op deze manier hun kennis van de wereld uit, zeer belangrijk om teksten te begrijpen. Daarnaast legt Nieuwsbegrip de nadruk op het actief lezen en het modelen van strategieën. Dit is vooral van belang voor zwakke lezers. Sterkere begrijpend lezers kunnen met minder sturing en begeleiding werken.
Strategieën op- en afbouwen
De leerkracht heeft een sleutelrol. Hij of zij bouwt het werken met strategieën op en geleidelijk weer af, afhankelijk van het tekstniveau en het feit of leerlingen zwakke of sterke lezers zijn. Vooral op de lagere niveaus wordt nog sterk ingezet op het aanleren van de strategieën. Op de hogere niveaus biedt Nieuwsbegrip telkens een opdracht ‘zonder hulp’ die meer op de tekstinhoud gericht is en een opdracht ‘met hulp’ waarbij leerlingen nog strategie-uitleg krijgen. Leerlingen die de strategieën al voldoende beheersen, doen de opdracht zonder hulp. ‘Het aanleren van strategieën is nuttig op zichzelf, maar het mag geen doel op zich zijn’, zegt ook Kees Vernooij in het Onderwijsblad artikel.
Actief lezen
Het stappenplan maakt voor leerlingen inzichtelijk dat lezen een heel actief proces is: je leest een tekst niet ‘zomaar’ en begrijpt die dan wel of niet, maar kunt zelf van alles doen om een lastige tekst te doorgronden of om informatie te onthouden. Hiertoe krijgen leerlingen verschillende strategieën aangereikt, die zij voor de herkenbaarheid apart aanleren en oefenen, maar die in werkelijkheid door elkaar gebruikt kunnen en moeten worden. In het stappenplan zien de leerlingen hoe de strategieën zich tot elkaar verhouden en wanneer zij welke strategie kunnen gebruiken. Ook volwassen lezers gebruiken voortdurend deze strategieën, maar meestal onbewust.
Of leerlingen het stappenplan wel of niet gebruiken, is afhankelijk van hun leesvaardigheid. Het stappenplan kan verder helpen om de ‘transfer’ te maken van de begrijpend-leeslessen naar andere vakken. Om leerlingen het actief lezen goed te laten oefenen, is het belangrijk teksten niet te lang voor te bespreken en het filmpje niet voor het lezen te vertonen.
Scholen tevreden
Veel scholen zijn heel tevreden over Nieuwsbegrip. Dit blijkt onder meer uit ons gebruikersonderzoek van 2016 en uit alle reacties van scholen die wij continu ontvangen. Zoals bij elke leesmethode is er qua motivatie voor lezen een belangrijke rol voor de leerkracht weggelegd. Ook is het belangrijk dat de leerkracht in staat is om flexibel met het materiaal om te gaan en de strategieën niet als ‘trucjes’ aan te leren, maar leerlingen daadwerkelijk aan te zetten actief te lezen en verbanden met voorkennis te leggen. Dit stimuleert Nieuwsbegrip zo veel mogelijk via de handleiding en trainingen.
Bekijk het filmpje ‘Actief lezen met Nieuwsbegrip’ (onderaan de pagina)